Czy pracodawca ma obowiązek przywrócić kobietę do pracy po redukcji etatu w przypadku ciąży?
Często kobiety pracujące martwią się o to, jak będzie wyglądała ich sytuacja zawodowa, gdy zajdą w ciążę. Pracownice boją się, że zostaną zwolnione, co w rzeczywistości nie ma prawa się stać, gdyż prawo obejmuje szczególną ochroną kobiety w ciąży. Jeśli więc kobieta będąc w ciąży sama nie zdecyduje się odejść ze swojego dotychczasowego stanowiska pracy, nie grozi jej zwolnienie z tego powodu. Co może się stać natomiast, to redukcja etatu za zgodą pracownika. Wtedy pracownica będąca w ciąży dostanie zmniejszony zakres obowiązków, a co za tym idzie, zmniejszoną płacę.
Redukcja etatu a ciąża
Zarówno w czasie ciąży, jak i podczas urlopu macierzyńskiego pracodawca nie może zwolnić pracownicy, chyba że mają miejsce przyczyny uzasadniające taką decyzję z jej winy, a reprezentująca pracownice organizacja zakładowa wyraziła na to zgodę. Zgodnie z prawem, pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia z winy pracownika, gdy ten naruszył podstawowe obowiązki pracownicze, dopuścił się przestępstwa lub stracił uprawnienia do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. W przypadku kobiet w ciąży stosuje się szczególną ochronę zatrudnienia, z wyjątkami kiedy umowa o pracę zawarta jest na okres próbny nieprzekraczający miesiąca. Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek przywrócenia na właściwe stanowisko osoby wracającej z urlopu macierzyńskiego lub po redukcji etatu.
Zwolnienie w ciąży – 2 przypadki, w których jest to możliwe
Zwolnienie w ciąży to temat, który mimo jasnych przepisów prawa dalej budzi uczucie niepewności wśród zatrudnionych kobiet. Według kodeksu pracy, kobiety w ciąży są objęte specjalną ochroną przed zwolnieniem. Kodeks pracy odnosi się do takich sytuacji, aby zapobiegać sytuacjom, w których pracodawca zwalnia kobietę w ciąży tylko ze względu na jej aktualny stan. W ten sposób pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć umowy o pracę ani w trakcie ciąży pracownicy, ani w trakcie jej pobytu na urlopie macierzyńskim.
Mimo wszystko nie oznacza to, że kobiety będącej w ciąży nie można zwolnić w ogóle. W sytuacji ciąży zwolnienie takiej pracownicy mogłoby być po prostu nieuczciwe. Kodeks pracy jednak pozostawia pracodawcom możliwość wypowiedzenia umowy pracownicy w ciąży w pewnych wyjątkowych sytuacjach.
Kiedy zwolnienie w ciąży jest możliwe?
Pierwszym przypadkiem, w którym dopuszczalne jest zwolnienie pracownicy będącej w ciąży, jest ogłoszenie upadłości bądź likwidacja firmy. Naturalne jest, że kiedy firma ogłasza upadłość pracownicy, tracą swoje dotychczasowe posady. W przypadku kobiet w ciąży pracodawca powinien, chociaż spróbować zapewnić ciężarnej pracownicy inne zatrudnienie. Jeżeli jednak nie będzie to możliwe, takiej pracownicy przysługują wtedy dodatkowe świadczenia.
Kobietę w ciąży można także zwolnić, kiedy ta dopuściła się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych lub kiedy popełniła przestępstwo. Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych następuje wtedy, kiedy pracownik dopuścił się działania wbrew podstawowym obowiązkom i jednocześnie można przypisać mu winę umyślną. Z powodu takiego zachowania pracownika interesy pracodawcy powinny być poważne naruszone albo widocznie narażone na szkodę. Takimi działaniami może być na przykład zniszczenie zakładowego mienia lub kradzież w pracy.
Ile dni zwolnienia lekarskiego przysługuje w ciąży?
L4 w ciąży to temat, który bardzo wielu kobietom spędza sen z powiek. Coraz więcej kobiet w ciąży decyduje się na pracę do ostatnich chwil tuż przed porodem. Jednak ze względów zdrowotnych wiele pracujących kobiet będąc w ciąży, decyduje się przejść na zwolnienie lekarskie. W tym okresie pracownica jest objęta szczególną ochroną prawną. Wiele kobiet jednak nie wie, ile mogą przebywać na takim zwolnieniu, kto wypłaca zasiłek lub jakiej wysokości ten zasiłek jest.
Ciąża a L4 – jak to z tym jest?
Prawo do korzystania z zasiłku chorobowego, uzależnione jest od formy zatrudnienia. Biorąc za przykład zatrudnienie na umowę o pracę, kobiecie w ciąży przysługuje 270 dni zwolnienia lekarskiego, czyli całe dziewięć miesięcy. W zależności od formy zatrudnienia, czy jest to umowa o pracę, zlecenie czy też dzieło, sytuacja nieco się różni. Prawo do zasiłku chorobowego uzależnione jest bowiem od tego, czy kobieta posiada ubezpieczenie chorobowe przez określony czas. Zasiłek chorobowy przypadający w okresie ciąży wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, co w przypadku pracowników zasadniczo odpowiada kwocie 100% średniego miesięcznego wynagrodzenia. Co również jest niezwykle istotne, pracownica będąca w ciąży ma prawo do skorzystania z takiego zwolnienia niezależnie od tego, czy choroba jest bezpośrednio związana z ciążą, czy nie.
AUTOR:
Monika Bartwicka
Prawnik specjalizujący się w prawie farmaceutycznym i medycznym. Od ponad 10 lat związana z branżą farmaceutyczną. Absolwentka studium doktorskiego. Wykładowca akademicki. Uczestniczyła jako prelegent w wielu konferencjach naukowych. Autorka licznych publikacji z zakresu prawa farmaceutycznego.
