Mamy nadzieję, że nie przydarzy Ci się to nigdy – jednak na pewnych etapach kariery może okazać się, że będziesz tym pechowcem, który trafi na szefa-tyrana.
Jeśli kiedykolwiek czułeś się zastraszany przez szefa albo czułeś się całkowicie przez niego zignorowany – nie jesteś jedyny. Jedno z najnowszych badań wykazało, że 50% brytyjskich pracowników czuje się prześladowanymi przez szefa. Jeśli Ty także należysz do takich osób, z pewnością nie jest Ci łatwo. Toksyczne środowisko pracy może powodować przygnębienie nawet u osób, które uchodzą za wyjątkowo silne psychicznie. Czasem jednak może być trudno ocenić, czy Twój przełożony rzeczywiście jest tyranem czy po prostu oschłą, wymagającą osobą. W wywiadzie dla Forbes Tracey C. Jones wyjaśnił różnicę między tymi dwoma sytuacjami.
Szef, który jest twardy i wymagający przekazuje konstruktywną krytykę. Szef-tyran zaś destrukcyjną. Wszystko więc opiera się na motywach, jakimi kieruje się Twój przełożony – woli zastraszać czy inspirować?
Oto przykłady zachowania, które ewidentnie dowiodą, że Twój szef jest despotą.
- Odmowa dostępu do narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy
- Nieuczciwe wynagradzanie za pracę
- Poniżanie Cię wobec innych
- Nierówne traktowanie członków zespołu
- Wykorzystywanie mowy ciała do pokazania niechęci – przewracanie oczami, tupanie
Jeśli kiedykolwiek doświadczyłeś któregoś z powyższych, z pewnością przyznasz nam rację – mobbing w pracy może spowodować znaczne szkody psychiczne i fizyczne. Pierwszy pytanie, jakie pojawia się w Twojej głowie brzmi zapewne „Co zrobiłem źle?”, a następnie „Jak mogę to zatrzymać?” Istnieje kilka kroków, jakie możesz podjąć już teraz, aby poprawić swoją sytuację. Czytaj dalej, a nauczymy Cię, jak radzić sobie z napastliwym szefem.
Zachowaj zimną krew.
Dobrze wiemy, że jeśli doświadczasz mobbingu w miejscu pracy, zazwyczaj jesteś z tym sam. Musisz nauczyć się radzić sobie z codziennymi obowiązkami, które w obliczu niewłaściwego traktowania stają się czasem niewykonalne. Pamiętaj: wykonuj swoją pracę najlepiej jak umiesz i czerp przyjemność z kontaktów ze swoimi znajomymi. Twój despotyczny szef może być tylko epizodem w całej karierze, dlatego zawsze warto jest zachować spokój i ograniczyć emocjonalne zaangażowanie. Krótko mówiąc, nie pozwól, aby opanował Cię stres związany z tą sytuacją – wznieś się ponad nią.
Nie daj się sprowokować.
Nie graj w tę samą grę, w którą gra Twój szef – w ten sposób tylko dolejesz oliwy do ognia. W miarę możliwości reaguj na wszelkie zaczepki w sposób uprzejmy i rozsądny. To sprawi, że Twój przeciwnik nie będzie miał pola do popisu. Co więcej, trudno mu będzie być wulgarnym i obrażać kogoś, kto zupełnie na nie nie reaguje i odpowiada zupełnie sprzecznie z oczekiwaniami. Bądź lepszy i reaguj uśmiechem na wszystkie jego grymasy.
Poinformuj, że takie zachowanie jest krzywdzące.
Rozpoczęcie tego tematu może być trudne, ale jest ważnym krokiem w walce z mobbingiem. Jeśli nie czujesz się komfortowo w związku z zachowaniem Twojego szefa, jest wiele sposobów, by to zasugerować. Pierwszym z nich jest zwykły e-mail. Po kolejnej nieprzyjemnej konfrontacji wyślij, krótką wiadomość wyjaśniającą, jak się poczułeś. Sformułuj tę wiadomość tak, by jasno zaakcentować jego winę, ale nie posługuj się wyrażeniami, które będą brzmiały jak akt oskarżenia. Spróbuj tak: „Jestem pewien, że nie to miał Pan na myśli, jednak…”
Kolejną okazją do rozpoczęcia tego rodzaju rozmowy są indywidualne spotkania z szefem. Twój szef prawdopodobnie zapyta Cię, jak Twoje samopoczucie w pracy – to Twoja szansa na szczerość. Powiadomienie go, że czujesz się zastraszany, może być wystarczające dla poprawy relacji. Przełożony może odczuć niepokój i od tej pory starać się panować nad emocjami i wyrażać większy szacunek do swoich podwładnych.
Zbieraj dowody.
W końcu może nadejść ten czas, w którym będziesz oficjalnie chciał podzielić się tym, jak jesteś traktowany w swojej pracy. Aby to zrobić, niezbędne są wszelki dowody np. wiadomości, zrzuty ekranu. Należy także odnotowywać daty i godziny wszystkich sytuacji, w których miałeś do czynienia z zastraszaniem. Tworzenie takiej dokumentacji dostarczy Ci solidnych argumentów w ewentualnej dyskusji. Pomoże też odpowiednio dobrać słowa do zaistniałej sytuacji.
Złóż skargę.
Jeżeli samodzielne próby rozwiązania problemy nie zdały egzaminy, najlepszym rozwiązaniem może być zewnętrzna interwencja. Pierwszym krokiem, jaki powinieneś podjąć jest dział kadr. Jego pracownicy powinni udzielać poufnych i bezstronnych porad wszystkim pracownikom, bez żadnych konsekwencji. Jeśli nie chcesz składać oficjalnego zażalenia, możesz wykorzystać właśnie ten sposób.
Firma powinna także prowadzić ewidencję skarg i zażaleń – zapoznaj się z regulaminem, umową o pracę. Upewnij się, że jesteś świadomy swoich praw.
Ostatecznym krokiem mogą być wszelkie organizacje zewnętrzne. Jeśli potrzebujesz pomocy, a rozmowa z działem HR i złożona skarga nie przyniosły efektu – skontaktuj się z nimi.
Pamiętaj: za żadne skarby nie powinieneś obwiniać samego siebie. Problem z reguły nie leży w ofierze, a w tym, kto się znęca. Być może przez prywatne problemy, kompleksy Twój szef próbuje odreagować i zdominować innych, aby podnieść swoją samoocenę.
I jeszcze jedno, nie myśl, że skoro jesteś ofiarą mobbingu, musisz kategorycznie odejść z pracy. Jeśli lubisz swoją pracę i dobrze współpracuje Ci się z Twoimi kolegami, stań na wysokości zadań i zawalcz o to stanowisko. Nie daj swojemu szefowi satysfakcji – przetrwaj ten ciężki okres i poszukaj odpowiedniego wsparcia. Nie pozwól, by to on osiągnął swój cel.
